Program badań

Wody podziemne i powierzchniowe tworzą zintegrowany system wodny różnią się jednak warunkami zasilania i środowiskiem ich występowania. Wody podziemne są lepiej chronione przed przenikaniem zanieczyszczeń z powierzchni terenu i na ogół posiadają znacznie lepszą jakość. Najbardziej zagrożone zanieczyszczeniem są wody gruntowe ujmowane powszechnie studniami kopanymi i wody poziomu czwartorzędowego. Zagrożenie wód głębiej występujących jest zmienne i zależy głównie od stopnia ich izolacji przez osady nieprzepuszczalne i półprzepuszczalne (iły, gliny, mułki). Izolacja występujących na terenie województwa poziomów wodonośnych jest na ogół niewielka, a występujące w nich wody podziemne są bardzo zagrożone ze strony punktowych, liniowych i wielkoprzestrzennych ognisk zanieczyszczeń.

Duże zasoby oraz wysoka jakość wód podziemnych na terenie województwa świętokrzyskiego powoduje, że są one podstawowym źródłem zaopatrzenia ludności w wodę pitną, a w znacznej części regionu stanowią również główne źródło wody dla przemysłu. Zdecydowana większość zasobów tych wód nadaje się bezpośrednio lub po prostym uzdatnieniu do wykorzystania do picia i na potrzeby gospodarcze. Ze względu na duże znaczenie gospodarcze przy jednoczesnym zagrożeniu jakości zostały one objęte badaniami monitoringowymi. 

Monitoring jakości zwykłych wód podziemnych polega na prowadzeniu stałych, wieloletnich badań własności fizycznych i chemicznych wody w wybranych punktach, bieżącej interpretacji uzyskiwanych wyników oraz ocenie i prognozowaniu dalszych ich zmian. Punkty sieci monitoringu stanowią eksploatowane studnie wiercone, otwory hydrogeologiczno - badawcze PIG, piezometry, źródła, studnie kopane i ujęcia infiltracyjne wód rzecznych, ujmujące wszystkie użytkowane poziomy wodonośne na terenie województwa. Badania są prowadzone w punktach sieci krajowej, sieci regionalnej wojewódzkiej i w sieciach lokalnych. Zadaniem badań prowadzonych w sieci krajowej i regionalnej jest poznanie jakości wód podziemnych poza bezpośrednim oddziaływaniem lokalnych ognisk zanieczyszczeń, natomiast monitoringi lokalne są prowadzone wokół ognisk istniejących i potencjalnych, którymi są rejony eksploatacji złóż kopalin, magazyny i stacje paliw, składowiska odpadów i zakłady przemysłowe uciążliwe dla środowiska. Koordynację merytoryczną badań monitoringowych prowadzi Państwowy Instytut Geologiczny.