|
|
Ocena stanu czystości rzek województwa
świętokrzyskiego w 2001 roku.
W roku 2001 kontynuowano badania monitoringowe na 30 rzekach województwa o łącznej długości 934,9 km.
Sieć podstawową monitoringu powierzchniowych wód płynących tworzy 17 przekrojów pomiarowo-kontrolnych zlokalizowanych na rzekach: Kamienna, Szewnianka, Nida, Nidzica, Pilica, Czarna Włoszczowska i Wisła. Sieć regionalna obejmuje 69 punktów pomiarowych rozmieszczonych na pozostałych rzekach o znaczeniu regionalnym (tabela 1).
Badania stanu czystości rzek prowadzone są jeden raz w miesiącu, zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Ochrony Środowiska - dla sieci podstawowej i "Programem monitoringu jakości środowiska województwa świętokrzyskiego" - dla sieci regionalnej.
Uzyskane wyniki przetworzone przy zastosowaniu programu komputerowego "JaWo" służą do oceny jakości poszczególnych rzek, którą wykonano dwoma różnymi metodami:
- metodą stężeń charakterystycznych (metoda CUGW-u), w której do oceny stanu czystości wód przyjmowane jest średnie stężenie z dwóch najbardziej niekorzystnych wyników parametrów fizyko-chemicznych, dla wskaźników toksycznych - wynik najniekorzystniejszy, a dla bakteriologicznych - drugi z kolei wynik najniekorzystniejszy,
- metodą bezpośrednią polegającą na porównaniu zmierzonego parametru z jego wielkością dopuszczalną w wymaganej klasie i obliczeniu procentu wyników, które ją przekraczają, a wynikiem oceny jest klasa, w której mieści się 90% pomierzonych wartości.
Podstawą tych ocen jest trzystopniowa klasyfikacja śródlądowych wód powierzchniowych wraz z normami dopuszczalnymi wskaźników zanieczyszczeń ustanowiona rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada 1991 roku (Dz. U. Nr 116 poz. 503), która określa ich jakość w zależności od przeznaczenia następująco:
klasa I - wody nadające się do zaopatrzenia ludności w wodę do picia, zaopatrzenia zakładów wymagających wody o jakości wody pitnej oraz bytowania w warunkach naturalnych ryb łososiowatych,
klasa II - wody nadające się do bytowania w warunkach naturalnych innych ryb niż łososiowate,
klasa III - wody nadające się do zaopatrzenia zakładów innych niż zakłady wymagające wody o jakości wody do picia oraz nawadniania terenów rolniczych.
Klasyfikację wykonaną z wykorzystaniem metody stężeń charakterystycznych dla rzek badanych na całej długości, odniesioną do wskaźników fizyko-chemicznych, bakteriologicznych i wynikową klasyfikację ogólną, przedstawiono w tabelach 2 i 3, oraz graficznie na zamieszczonych w opracowaniu mapkach (rys.1,rys.2,rys.3). Ocena ta uwzględnia także wpływ dopływów i źródeł zanieczyszczeń.
W klasyfikacji odcinkowej rzek pominięto wyniki badań hydrobiologicznych, gdyż analizy te wykonywano w wybranych punktach pomiarowo-kontrolnych i z różną częstotliwością.
W przypadku rzek badanych tylko na ujściu ograniczono się do oceny w punkcie pomiarowo-kontrolnym (tabela 3).
Podobnie oceniono Wisłę i Pilicę, które klasyfikowane są centralnie, z wykorzystaniem naszych wyników badań wykonywanych wycinkowo w granicach województwa świętokrzyskiego.
Dodatkowo dla rzek badanych w ramach monitoringu podstawowego wykonano klasyfikację punktową za pomocą metody bezpośredniej, której wyniki w postaci graficznej zamieszczono w załączniku do opracowania.
|