CZĘŚĆ III. JAKOŚĆ POWIETRZA 2. Organizacja monitoringu jakości powietrza Prezentowane w tym opracowaniu, podobnie jak w corocznych raportach o stanie środowiska, oceny jakości powietrza sporządzane są w oparciu o analizę danych uzyskiwanych z pomiarów prowadzonych na stałych stacjach monitoringu, realizujących określony program badań. W uzupełnieniu tego rodzaju danych, lub niezależnie od nich, przy sporządzaniu ocen możliwe jest stosowanie również innych metod opartych na: pomiarach wskaźnikowych (np. metoda pasywna), obliczeniach z wykorzystaniem matematycznych modeli rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń oraz obiektywnych metodach szacowania wykorzystujących dane dotyczące emisji. Metody te stosowane będą do ocen opracowywanych w trybie przewidzianym w ustawie Prawo ochrony środowiska, zwłaszcza w odniesieniu do obszarów stref, gdzie nie ma danych pomiarowych.
Na terenie województwa pomiary jakości powietrza wykonywane są w zakresie wynikającym z "Programu monitoringu jakości środowiska w województwie świętokrzyskim na lata 2000-2002". Programem tym objęte są następujące stacje pomiarowe stężeń zanieczyszczeń: Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (WSSE), Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska (WIOŚ), samorządu miejskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim (UM) oraz zakładów przemysłowych. Stacje WSSE funkcjonują w sieci krajowej i nadzoru ogólnego nad jakością powietrza, stacje WIOŚ są w systemie sieci regionalnej (wojewódzkiej), stacja UM oraz stacje zakładów tworzą system sieci lokalnych. Przyporządkowanie stacji pomiarowych do danej sieci monitoringu wynika z założeń Państwowego Monitoringu Środowiska, koordynowanego przez organy Inspekcji Ochrony Środowiska.
W dokumentacji opisowej stacji monitoringu określany jest typ stacji w rozróżnieniu na stacje: tłowe - dostarczające informacji o tle zanieczyszczeń (np. miejskim), przemysłowe - informujące o oddziaływaniu punktowych źródeł zanieczyszczeń i komunikacyjne -prowadzące pomiary stężeń emitowanych przez pojazdy (zlokalizowane w pobliżu tras komunikacyjnych).
WSSE obsługuje stacje tłowe tworzące system pomiarów, którymi objęte są miasta oraz uzdrowiska, przy czym jedna z nich, zlokalizowana w Kielcach przy ul. Gałczyńskiego, należy do krajowej sieci stacji podstawowych, z której pomiary wykorzystywane są do ogólnokrajowych ocen stanu środowiska. Jedna spośród trzech stacji regionalnych WIOŚ, położona w Kielcach przy Al. IX Wieków Kielc, jest stacją komunikacyjną, a pozostałe stacjami dostarczającymi informacji o tle zanieczyszczeń w rejonach znaczącego wpływu emisji pochodzącej z różnych źródeł (Kielce, ul. Zakładowa i Chęciny). Stacje przemysłowe tworzą sieć kilkunastu stacji lokalnych obsługiwanych przez zakłady, z których aktualnie tylko stacja w Małogoszczy (Cementowni Małogoszcz) wyposażona jest w aparaturę do pomiarów ciągłych imisji. Stacja w Nowinach (Cementowni "Nowiny" Sp. z o.o. i ZPW "Trzuskawica" S.A.) zakończyła pracę w sierpniu 2001 r. z powodu dewastacji i kradzieży aparatury przez nieustalonych sprawców. Program pomiarowy oparty o metody manualne realizują zakłady: Cementownia "Ożarów" S.A. w Ożarowie, Huta "Ostrowiec" S.A. w Ostrowcu Świętokrzyskim, Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki "Siarkopol" w Grzybowie oraz Elektrownia im. T. Kościuszki S.A. w Połańcu, która po 1998 r., wobec zwolnienia prawomocną decyzją administracyjną z obowiązku monitorowania stężeń zanieczyszczeń kontynuuje tego rodzaju badania w znacznie zmniejszonym zakresie.
Zestawienie stacji monitringu powietrza wykonujących pomiary stężeń zanieczyszczeń w 2001 r. zawarto w tabeli 53.
Poza wykazanymi w zestawieniu stacjami pomiarowymi, badania jakości powietrza prowadzone są na Stacji Bazowej Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Św. Krzyż należącej do Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach, wykonującej analizy i oceny wyników w ramach odrębnie realizowanego programu.
Istniejący system monitoringu powietrza podlegać będzie modernizacji w zakresie wynikającym z klasyfikacji stref wykonanej, na potrzeby ustalenia odpowiedniego sposobu oceny jakości powietrza, w trybie art. 88 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627).
