Zlewnia Nidy
N i d a Rzeka na analizowanym odcinku o długości 98,8 km od połączenia Białej Nidy z Czarną Nidą (m. Żerniki) planowana jest w I klasie czystości wód.
Badania monitoringowe prowadzone w roku 2001 wykazały poprawę stanu czystości wód poniżej Wiślicy aż do ujścia do Wisły z non do III klasy czystości, o czym zadecydowały stężenia azotynów, fosforu ogólnego i m. Coli. Odcinek rzeki od połączenia Czarnej Nidy z Białą Nidą utrzymuje się poza klasą.
Wskaźniki hydrobiologiczne wyrażone indeksem saprobowości osiągały II klasę czystości, natomiast stężenia chlorofilu "a" - I, oprócz jednego ppk Chroberz - II klasa czystości.
Stan czystości rzeki na przestrzeni lat 1996-2001 ulega powolnej poprawie, co znalazło odbicie w ujściowym odcinku zakwalifikowanym w ocenie ogólnej roku 2001 do III klasy czystości.
Tabela 15. Zmiany stanu czystości wód rzeki Nidy w latach 1996-2001 Pomimo niekorzystnych ocen klasyfikacji ogólnej w Nidzie maleją systematycznie stężenia większości badanych wskaźników, w tym również decydujących o klasie czystości jak biogeny, których wartości zbliżają się stopniowo do granic III klasy czystości wód. Można to prześledzić na rysunku 12 obrazującym zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Nidy w latach 1996-2001.
B i a ł a N i d a Stanowi źródłowy odcinek Nidy i podobnie jak odbiornik wyższego rzędu winna prowadzić wody w I klasie czystości.
W ocenie ogólnej rzeka na całej długości zachowała III klasę czystości wód, o czym zadecydowały stężenia ChZT-Mn i m. Coli.
Pod względem hydrobiologicznym rzeka utrzymała I klasę czystości ze względu na chlorofil "a" i II - indeks saprobowości.
Tabela 16. Zmiany stanu czystości wód rzeki Białej Nidy w latach 1996-2001 Pomimo, że Biała Nida od lat utrzymuje III klasę czystości wód na całej długości, to w ujściowym przekroju pomiarowym Żerniki stężenia reprezentatywnych wskaźników zanieczyszczenia wód jak BZT5, azotyny, fosfor ogólny nie przekraczają norm II klasy czystości wód.
Rys. 13. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Białej Nidy w ppk Żerniki
Ł o s o s i n a Jest lewobrzeżnym dopływem Białej Nidy w jej ujściowym biegu. Rzeka badana jest na ujściu w ppk Bocheniec. W roku 2001 prowadziła wody czyste, odpowiadające II klasie zarówno w ocenie fizyko-chemicznej, bakteriologicznej jak również hydrobiologicznej.
B r z e ź n i c a Jako prawobrzeżny dopływ Nidy stanowi znaczące źródło jej zanieczyszczenia. Badana tylko na ujściu w ppk Borszowice utrzymuje się poza klasą ze względu na przekroczone wartości dopuszczalne stężeń fosforanów, fosforu ogólnego, azotynów i miana Coli.
Rzeka jest odbiornikiem ścieków komunalnych, a niski stopień skanalizowania gminy i związane z tym przypadkowe zrzuty ścieków nie oczyszczonych bezpośrednio do rzeki powodują nadmierne zanieczyszczenie wód.
C z a r n a N i d a W ocenie ogólnej środkowy odcinek rzeki od Daleszyc do Morawicy odpowiada normatywom III klasy czystości wód. Pozostałe odcinki nie odpowiadają normatywom żadnej z klas ze względu na przekroczone wartości stężeń m. Coli. Poniżej ujścia Bobrzy stan czystości rzeki się pogarsza, o czym świadczą wysokie stężenia azotynów, fosforanów i fosforu ogólnego.
Rzeka jest odbiornikiem ścieków komunalnych i przemysłowych, a w końcowym biegu - wód nadmiernie zanieczyszczonych pochodzących z jej dopływu - Bobrzy. Ten ujściowy odcinek Czarnej Nidy od lat utrzymuje się poza klasą.
Badania hydrobiologiczne wykonywane były tylko w ujściowym punkcie - Tokarnia. Wartości indeksu saprobowości odpowiadały normom II klasy, natomiast stężenia chlorofilu "a" były niskie - I klasa czystości.
Tabela 17. Zmiany stanu czystości wód rzeki Czarnej Nidy w latach 1996-2001 Rys. 14. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Czarnej Nidy w ppk Tokarnia Czarna Nida od wielu lat prowadzi wody o jakości III klasy czystości i pozaklasowe. W ocenie ogólnej można było zaobserwować tendencję zmniejszania się długości odcinków pozaklasowych na rzecz zakwalifikowanych do III klasy. Jednak od roku 2000 nastąpiło pogorszenie się jakości wód. Widać to również na zamieszczonych wykresach stężeń charakterystycznych wybranych wskaźników zanieczyszczenia w ujściowym punkcie - Tokarnia.
L u b r z a n k a W roku 2001 rzeka pod względem fizyko-chemicznym w źródłowym odcinku długości 12,5 km znalazła się w III klasie czystości ze względu na stężenie ChZT-Mn; dalszy odcinek ujściowy zachował II klasę czystości wód. O końcowej ocenie ogólnej przesądził wskaźnik bakteriologicznego zanieczyszczenia wód - miano Coli, którego wartości na całej długości rzeki odpowiadały III klasie czystości.
Wskaźniki hydrobiologiczne w badanym punkcie - Papiernia (na ujściu) odpowiadały wymogom: indeks saprobowości - II klasy, chlorofil "a" - I klasy czystości.
Rzeka płynie w środkowym i ujściowym odcinku przez tereny rekreacyjne, stąd głównym źródłem zanieczyszczeń są ośrodki i domy wczasowe zlokalizowane wzdłuż jej biegu.
Tabela 18. Zmiany stanu czystości wód rzeki Lubrzanki w latach 1996-2001 Rys. 15. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Lubrzanki w ppk Papiernia W ostatnich latach maleją stężenia BZT5 i biogenów, co wyraźnie widać na wykresach wykonanych dla przekroju ujściowego rzeki w Papierni.
M i e r z a w a W klasyfikacji fizyko-chemicznej źródłowy odcinek rzeki - do Sędziszowa osiągnął II klasę czystości, poniżej aż do ujścia do Nidy rzeka znalazła się w III klasie czystości. Decydujące znaczenie w ocenie ogólnej stanu czystości Mierzawy miał wskaźnik m. Coli odpowiadający normatywom III klasy czystości wód na całej długości rzeki.
W stosunku do roku 2000 nastąpiła poprawa jakości wód poniżej Krzcięcic - z non do III klasy czystości.
W ocenie hydrobiologicznej nie stwierdzono zmian i nadal wyniki badań wykonywanych na ujściu w ppk Pawłowice w zakresie indeksu saprobowości wykazują II klasę czystości, natomiast chlorofil "a" - I klasę.
W ostatnich sześciu latach stan czystości rzeki jest zmienny, co wykazano w tabeli 19.
Zmiany stanu czystości wód rzeki Mierzawy w latach 1996-2001 Rys. 16. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Mierzawy w ppk Pawłowice Na przestrzeni rozpatrywanego okresu badań wykonywanych w ujściowym odcinku rzeki, w grupie wskaźników fizyko-chemicznych, widoczny jest wyraźny wzrost stężeń fosforu ogólnego szczególnie w ostatnich dwóch latach. Stężenia azotynów wykazują tendencję malejącą.
B o b r z a W roku 2001 jakość wód Bobrzy odbiegała od ocen ubiegłorocznych zarówno we wskaźnikach fizyko-chemicznych jak również bakteriologicznych. W ocenie ogólne rzeka na całej długości nie odpowiadała normatywom żadnej z klas ze względu na miano Coli, a w ujściowym odcinku - azotyny i fosfor ogólny. Dużą koncentrację zanieczyszczeń z grupy biogenów stwierdzono w ujściowym odcinku rzeki, poniżej zrzutów ścieków z oczyszczalni komunalnych. Pozostałe badane parametry mieściły się w granicach I i II klasy czystości.
Wyniki badań hydrobiologicznych wykonywanych w punkcie Radkowice są analogiczne do roku ubiegłego i wskazują III klasę czystości ze względu na indeks saprobowości oraz I - chlorofil "a".
Tabela 20. Zmiany stanu czystości wód rzeki Bobrzy w latach 1996-2001 Rys. 17. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Bobrzy w ppk Radkowice Analizując wyniki z sześcioletniego okresu badań w punkcie Radkowice obserwuje się wyraźny spadek wartości BZT5, natomiast przedstawione na wykresach stężenia biogenów od wielu lat znacznie przekraczają normy III klasy czystości wód. W ostatnich trzech latach stężenia fosforu ogólnego wykazują niewielką tendencję malejącą.
S i l n i c a Rzeka stanowi źródło zanieczyszczeń odbiornika wyższego rzędu, jakim jest Bobrza. Badana jest tylko na ujściu w ppk Białogon. W ocenie ogólnej rzeka w roku 2001 nie odpowiadała normatywom żadnej z klas czystości ze względu na przekroczone stężenia azotynów, fosforu ogólnego i miana Coli.
Badania hydrobiologiczne wykazały II klasę czystości ze względu na indeks saprobowości, natomiast stężenia chlorofilu "a" nie odpowiadały normom.
M a s k a l i s Rzeka badana była na przestrzeni wielu lat tylko na ujściu w ppk Szczytniki. W ostatnich trzech latach prowadzone są badania również w jej górnym biegu (ppk Łatanice), co umożliwia klasyfikację odcinkową rzeki. W ocenie ogólnej stan czystości Maskalisa na całej długości nie odpowiada normatywom żadnej z klas. W obu badanych przekrojach pomiarowo-kontrolnych stwierdzono ponadnormatywne stężenia biogenów, zawiesiny, siarczanów, BZT5, przewodności elektrolitycznej i miana Coli.
Badania hydrobiologiczne prowadzono w wymienionych dwóch ppk rzeki. Stężenia chlorofilu "a" w obydwu punktach odpowiadały I klasie czystości. Indeks saprobowości wskazywał na większe zanieczyszczenie w Łatanicach - III klasa czystości, a w Szczytnikach mniejsze - II klasa.
Tabela 21. Zmiany stanu czystości wód rzeki Maskalisa w latach 1996-2001 Rys. 18. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Maskalis w ppk Szczytniki Wykresy stężeń wybranych wskaźników badanych w punkcie Szczytniki ukazują zmienne trendy. Wartości BZT5 i azotynów rosną do roku 2000, dopiero w 2001 roku widać wyraźną tendencję zniżkową. Stężenia fosforu ogólnego maleją w rozpatrywanym 6 letnim okresie badań, ale podobnie jak azotyny nadal przekraczają normy III klasy czystości wód.
K a m i e n n a
Rzeka o całkowitej długości 138,3 km zbiera wody z obszaru zlewni 2007,9 km2 i wpada do Wisły w 324,5 km jej lewego brzegu.
Oceną objęto odcinek w granicach woj. świętokrzyskiego długości 118,5 km. Zgodnie z wymaganiami docelowymi jakość wody Kamiennej powinna spełniać warunki I klasy na odcinku od źródeł do jazu w Starachowicach, wymagania klasy II od Starachowic do Ostrowca Świętokrzyskiego i od Bałtowa do ujścia oraz klasy III - od Ostrowca Świętokrzyskiego do Bałtowa.
W roku 2001 rzeka od granic województwa do Skarżyska-Kamiennej odpowiadała III i na niewielkim odcinku między Bzinkiem i ujściem Kamionki - II klasie czystości. Następny odcinek aż do ppk Nietulisko znalazł się poza klasą ze względu na podwyższone stężenia biogenów i m. Coli. Poniżej Nietuliska, aż do ujścia do Wisły odnotowano poprawę jakości wód i zmianę klasy z non na III. Tak więc rzeka na odcinku między Ostrowcem Św. i Bałtowem po raz pierwszy osiągnęła planowaną III klasę czystości. Zdecydowały o tym wskaźniki zanieczyszczenia: azotyny, fosfor ogólny i m. Coli. Pozostałe wskaźniki w większości zachowały I klasę czystości wód.
Badania hydrobiologiczne wyrażone indeksem saprobowości wykazały, podobnie jak w roku ubiegłym, II klasę czystości wód na całej długości rzeki. Stężenia chlorofilu "a" we wszystkich badanych punktach były niskie i mieściły się w zakresie norm I klasy czystości.
Dodatkowym źródłem zanieczyszczenia rzeki są jej dopływy, a zwłaszcza Kamionka i Szewnianka, prowadzące do Kamiennej wody pozaklasowe.
Tabela 22. Zmiany stanu czystości wód rzeki Kamiennej w latach 1996-2001 Rys. 19. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Kamiennej w latach
1996-2001 Analiza wyników klasyfikacji wód Kamiennej na przestrzeni ostatnich kilku lat wskazuje na stopniową poprawę stanu czystości rzeki, a zwłaszcza stanu sanitarnego.
Na rysunku 19 przedstawiono rozkład stężeń reprezentatywnych wskaźników zanieczyszczenia rzeki jak: BZT5, azotyny i fosfor ogólny w latach 1996-2001. Wartości BZT5 nie przekraczają norm dopuszczalnych dla II klasy czystości wód. Stężenia fosforu ogólnego i azotynów są na znacznej długości rzeki poza klasą osiągając najwyższe wartości poniżej zrzutów ścieków z miejskich oczyszczalni, natomiast w ujściowym odcinku następuje spadek stężeń biogenów z non do III klasy czystości wód.
K a m i o n k a Rzeka od źródeł do Suchedniowa winna prowadzić wody odpowiadające I klasie czystości, a poniżej aż do ujścia - II klasie. Na przestrzeni ostatnich kilku lat utrzymuje się poza klasą, o czym zadecydowało zanieczyszczenie bakteriologiczne wody wyrażone mianem Coli. Wskaźniki z grupy oznaczeń fizyko-chemicznych nie przekraczają norm klas I - III.
Badania hydrobiologiczne prowadzono tylko w ujściowym punkcie Bzin. Indeks saprobowości odpowiadał II klasie czystości, natomiast stężenia chlorofilu "a" nie odpowiadały normom żadnej z klas czystości.
Tabela 23. Zmiany stanu czystości wód rzeki Kamionki w latach 1996-2001 Rys. 20. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Kamionki w ppk Bzin Badania fizyko-chemiczne ostatnich lat wskazują na stopniowy spadek stężenia zanieczyszczeń organicznych i biogennych w ujściowym przekroju pomiarowym - Bzin.
Ś w i ś l i n a Jest jednym z głównych dopływów Kamiennej i na całej długości winna odpowiadać II klasie czystości wód.
W stosunku do wyników badań ubiegłorocznych odnotowano poprawę jakości wód źródłowego odcinka - do ujścia Psarki, który znalazł się w planowanej II klasie czystości wód. Następny odcinek długości 6,7 km ze względu na przekroczone wartości dopuszczalne azotynów był poza klasą. Końcowy odcinek rzeki zachował III klasę stanu czystości wód, a nawet na niewielkiej długości II, zarówno we wskaźnikach fizyko-chemicznych jak i bakteriologicznych.
Wyniki badań hydrobiologicznych prowadzonych w ppk Nietulisko kwalifikują wody, analogicznie jak w roku ubiegłym, do II klasy ze względu na indeks saprobowości i I - ze względu na chlorofil "a".
Tabela 24. Zmiany stanu czystości wód rzeki Świśliny w latach 1996-2001 Rys. 21. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Świśliny w ppk Nietulisko Stężenia biogenów na przestrzeni ostatnich 6 lat w ujściowym przekroju pomiarowym - Nietulisko nie wykraczają poza normy klas II i III, a wartości BZT5 - norm klasy II.
P s a r k a W stosunku do wyników badań roku 2000 nastąpiła poprawa jakości wód w zakresie parametrów fizyko-chemicznych (I-II klasa) na odcinku rzeki od źródeł do Bodzentyna. Pomimo zadowalających wyników badań odcinek ten utrzymuje się w III klasie czystości, na poziomie ocen ubiegłorocznych, o czym przesądziły podwyższone wartości m. Coli. Rzeka poniżej Bodzentyna, aż do ujścia do Świśliny jest nadal poza klasą ze względu na ponadnormatywne stężenia azotynów i miana Coli.
Indeks saprobowości w ujściowym ppk Świętomarz osiągnął II klasę czystości, natomiast chlorofil "a" - I klasę.
Tabela 25. Zmiany stanu czystości wód rzeki Psarki w latach 1996-2001 Rys. 22. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Psarki w ppk Świętomarz W rzece na ujściu przez cały 6 letni okres badań utrzymują się ponadnormatywne stężenia azotynów, stężenia fosforu nie przekraczają norm III klasy czystości, a BZT5 - II klasy.
P o k r z y w i a n k a Stan czystości rzeki oceniany we wskaźnikach fizyko-chemicznych stopniowo się poprawia i w roku 2001 prawie na całej długości odpowiada II klasie. W ocenie ogólnej nadal decydujące znaczenie ma wskaźnik bakteriologicznego zanieczyszczenia wód i rzeka od źródeł do m. Rudki odpowiada III klasie czystości, a następny odcinek - do ujścia nie spełnia normatywów żadnej z klas.
W badanym pod względem hydrobiologicznym punkcie pomiarowym Szeligi (na ujściu) chlorofil "a" spełniał wymagania I klasy czystości, a indeks saprobowości - II klasy.
Tabela 26. Zmiany stanu czystości wód rzeki Pokrzywianki w latach 1996-2001 Rys. 23. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Pokrzywianki w ppk Szeligi Na przestrzeni ostatnich 3 lat zaznacza się spadek stężeń wartości biogenów, nawet do II klasy czystości, a stężenia BZT5 mieszczą się w I klasie czystości wód.
S z e w n i a n k a Rzeka uchodzi do Kamiennej w Ostrowcu Św., gdzie zlokalizowany został punkt pomiarowo-kontrolny. Prowadzone tam badania wykazały, że ujściowy odcinek rzeki jest poza klasą ze względu na przekroczone wartości dopuszczalne fosforu ogólnego, azotynów i miana Coli, pozostałe wskaźniki mieszczą się w granicach klas I i II, z wyjątkiem BZT5, ChZT-Mn i manganu (III klasa). Badania hydrobiologiczne wykazały II klasę czystości ze względu na chlorofil "a" i indeks saprobowości.
P i l i c a
Jest klasyfikowana centralnie z wykorzystaniem badań prowadzonych na terenie województwa świętokrzyskiego w ppk Maluszyn i Szczekociny. W roku 2001 odnotowano poprawę jakości wód w przekroju pomiarowym Maluszyn pod względem fizyko-chemicznym z III do II klasy czystości oraz bakteriologicznym z non do klasy III. Stwierdzono również poprawę stanu sanitarnego rzeki w przekroju pomiarowym Szczekociny, rzeka w tym punkcie w klasyfikacji ogólnej osiągnęła III klasę czystości wód. Wskaźnikami decydującymi o klasie czystości wód pozostają: azotyny, fosfor ogólny i m. Coli.
Pod względem hydrobiologicznym w obydwu punktach odnotowano II klasę ze względu na indeks saprobowości i I - ze względu na chlorofil "a".
C z a r n a W ł o s z c z o w s k a Jest lewobrzeżnym dopływem Pilicy i badana była tylko w przekroju Ciemiętniki. W roku 2001 ten ujściowy odcinek rzeki zachował dotychczasową III klasę czystości wód, o czym zadecydowały wartości stężeń ChZT-Mn i miana Coli, pozostałe badane wskaźniki odpowiadają I i II klasie czystości.
C z a r n a S t r u g a Jako lewobrzeżny dopływ Czarnej Włoszczowskiej badana była na ujściu w przekroju pomiarowo-kontrolnym Belina. Jakość wód rzeki utrzymuje się na poziomie wyników badań ubiegłorocznych, w III klasie czystości ze względu na ChZT-Mn i m. Coli. Pozostałe wskaźniki zachowują I, a sporadycznie II klasę czystości wód.
C z a r n a M a l e n i e c k a (K o n e c k a) W roku 2001 wzrosło zanieczyszczenie rzeki zarówno we wskaźnikach fizyko-chemicznych jak i bakteriologicznych. W ocenie ogólnej stanu czystości wód w źródłowym biegu oraz na odcinku między m. Czarna i m. Sielpia rzeka znalazła się poza klasą ze względu na niskie wartości odczynu pH (pochodzące z podłoża) oraz m. Coli. Pozostałe odcinki zakwalifikowały się do III klasy ze względu na odczyn pH, ChZT-Mn, azotyny, fosfor ogólny i m. Coli. Pozostałe wskaźniki zachowały w większości oznaczeń I klasę czystości wód.
W wyniku badań hydrobiologicznych prowadzonych tylko w ujściowym punkcie pomiarowym - Maleniec stwierdzono, że stężenia chlorofilu "a" oraz indeks saprobowości odpowiadały II klasie czystości wód.
Tabela 27. Zmiany stanu czystości wód rzeki Czarnej Malenieckiej w latach 1996-2001 Rys. 24. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Cz. Malenieckiej w ppk Maleniec W całym analizowanym okresie badań prowadzonych na ujściu w przekroju pomiarowym - Maleniec stężenia BZT5 i azotynów zachowują I klasę czystości, a fosforu ogólnego - II klasę czystości wód.
Zlewnia Czarnej Staszowskiej
C z a r n a S t a s z o w s k a W ocenie ogólnej rzeka od źródeł do Staszowa zachowała III klasę czystości ze względu na ChZT-Mn, azotyny, zawiesinę i m. Coli; pozostałe wskaźniki mieściły się w klasie I i II. Następny odcinek zakwalifikowany został do non z uwagi na miano Coli. Pozostałe badane wskaźniki z grupy oznaczeń fizyko-chemicznych odpowiadały dopuszczalnym stężeniom klas I - III.
Wyniki parametrów hydrobiologicznych (indeks saprobowości i chlorofil "a"), oznaczanych na ujściu w ppk Połaniec, odpowiadały II klasie czystości.
Tabela 28. Zmiany stanu czystości wód rzeki Czarnej Staszowskiej w latach 1996-2001 Rys. 25. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Cz. Staszowskiej w ppk Połaniec W ostatnich dwóch latach w ujściowym przekroju - Połaniec nastąpił wzrost stężenia fosforu ogólnego z II do III klasy czystości wód, pozostałe analizowane wskaźniki utrzymują się na niezmiennym poziomie.
Ł a g o w i c a W roku 2001 stwierdzono w dolnym odcinku rzeki przekroczone wartości stężeń dopuszczalnych zawiesiny oraz utrzymujące się na prawie całej długości ponadnormatywne stężenia m. Coli. Te dwa wskaźniki zanieczyszczeń przesądziły o wyniku klasyfikacji ogólnej Łagowicy poza normatyw.
Pozostałe wskaźniki z grupy oznaczeń fizyko-chemicznych zachowały I lub II klasę czystości wód.
Na ujściu w ppk Józefów indeks saprobowości kwalifikował wodę do II klasy, a chlorofil "a" do I klasy czystości.
Tabela 29. Zmiany stanu czystości wód rzeki Łagowicy w latach 1996-2001 Stężenia BZT5 i biogenów oznaczanych w rzece na przestrzeni ostatnich 6 lat w przekroju - Józefów utrzymują się na tym samym poziomie, z wyjątkiem fosforu ogólnego, którego wartości w ostatnim roku wzrosły z II do III klasy czystości wód.
Rys. 26. Zmiany stężeń zanieczyszczenia rzeki Łagowicy w ppk Józefów
W s c h o d n i a W roku 2001 nastąpiło dalsze pogorszenie stanu sanitarnego rzeki na odcinku Strzelce - Wilkowa wyrażone przekroczeniem stężeń dopuszczalnych miana Coli. W ocenie ogólnej Wschodnia prawie na całej długości od źródeł do Zrębina znalazła się poza normatywem. W źródłowym odcinku rzeki sięgającym poniżej Strzelec również poza klasą znalazły się azotyny i fosfor ogólny.
Badania hydrobiologiczne wykonane w ppk Wilkowa i Zrębin w zakresie indeksu saprobowości wykazały II klasę czystości wód. Stężenia chlorofilu "a" odpowiadały - I klasie czystości w Wilkowej i II - w Zrębinie. Tabela 30. Zmiany stanu czystości wód rzeki Wschodniej w latach 1996-2001
Zlewnia Koprzywianki
K o p r z y w i a n k a Od roku 1999 rzeka jest badana na całej długości w 6-ciu przekrojach pomiarowo-kontrolnych.
Badania fizyko-chemiczne prowadzone w roku 2001 wykazały pogorszenie jakości wód Koprzywianki spowodowane nadmierną zawiesiną, zwłaszcza w jej środkowym biegu.
W ocenie ogólnej stan czystości rzeki nie odbiega od klasyfikacji ubiegłorocznej. Znaczne odcinki od Iwanisk do Sośniczan i poniżej Andruszkowic są poza klasą, pozostałe zachowały III klasę czystości wód. Wśród wskaźników zanieczyszczenia wód dominują azotyny, zawiesina i miano Coli.
Badania hydrobiologiczne w ppk Andruszkowice - Koćmierzów wskazują I klasę -chlorofil "a" oraz II - indeks saprobowości.
Tabela 31. Zmiany stanu czystości wód rzeki Koprzywianki w latach 1999-2001
K a c a n k a Jako prawobrzeżny dopływ Koprzywianki jest badana tylko na ujściu - w ppk Bazów. W roku 2001 ten końcowy odcinek rzeki ze względu na miano Coli i zawiesinę odpowiadał III klasie czystości przy pozostałych wskaźnikach zanieczyszczeń nie przekraczających klasy I i II.
G o r z y c z a n k a Jest lewobrzeżnym dopływem Koprzywianki, badanym na ujściu w ppk Samborzec. Podobnie jak w roku 2000 większość oznaczanych w rzece wskaźników zachowało normę I lub II klasy czystości, a tylko zawiesina, przewodność właściwa, azotyny i miano Coli zadecydowały o wynikowej III klasie czystości wód w badanym przekroju.
O p a t ó w k a
W roku 2001 poprawił się stan sanitarny rzeki na odcinku Słabuszowice - Słupcza z non do III klasy czystości. Nie miało to jednak wpływu na ocenę ogólną, według której rzeka od źródeł do Zochcinka nadal zachowuje III klasę czystości, a poniżej - do ujścia do Wisły utrzymuje się poza klasą pod względem fizyko-chemicznym. Wśród wskaźników rzutujących na ocenę jakości wody znalazły się: zawiesina, BZT5, azotyny, fosforany, fosfor ogólny i m. Coli.
Wyniki badań hydrobiologicznych prowadzonych w m. Słupcza wykazały III klasę ze względu na indeks saprobowości oraz I - chlorofil "a".
Tabela 32. Zmiany stanu czystości wód rzeki Opatówki w latach 1999-2001 Rys. 27. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Opatówki w ppk Słupcza Decydujące o stanie czystości wód rzeki na całej długości wskaźniki fizyko-chemicze: azotyny i fosfor ogólny również w przekroju pomiarowym na ujściu od lat przekraczają normy dopuszczalne dla III klasy czystości. W ostatnich dwóch latach nastąpił gwałtowny wzrost stężeń wskaźnika BZT5 z dotychczasowej III klasy czystości - poza normatyw.
N i d z i c a
Rzeka na całej badanej długości w granicach województwa utrzymuje się poza klasą zarówno w ocenie fizyko-chemicznej jak również bakteriologicznej ze względu na ponadnormatywne stężenia zawiesiny i m. Coli.
Badania hydrobiologiczne prowadzone w ppk Kazimierza Mała i Piotrowice wskazują II klasę czystości wód ze względu na indeks saprobowości oraz I - z uwagi na chlorofil "a".
Na utrzymujące się ponadnormatywne zanieczyszczenie rzeki wpływa bardzo niski stopień skanalizowania gmin położonych w zlewni Nidzicy.
W ostatnich 3 latach zaznaczył się wyraźny spadek stężeń BZT5 i azotynów z non do III klasy czystości wód w ujściowym przekroju pomiarowym - Piotrowice, co można prześledzić na zamieszczonych wykresach.
Tabela 33. Stan czystości wód rzeki Nidzicy w latach 1996-2001 Rys. 28. Zmiany stężeń wskaźników zanieczyszczenia rzeki Nidzicy w ppk Piotrowice
M a ł o s z ó w k a Uchodzi do Nidzicy w Kazimierzy Wielkiej i badana jest tylko na ujściu. W badanym przekroju sklasyfikowana została podobnie jak w latach poprzednich poza normatyw ze względu na przekroczone stężenia zawiesiny, siarczanów, przewodności elektrolitycznej, fosforu ogólnego i m. Coli.
Wskaźniki hydrobiologiczne wskazywały II klasę czystości ze względu na indeks saprobowości i I - chlorofil "a".
Rzeka stanowi naturalną granicę województwa świętokrzyskiego w jego południowo-wschodniej części. Ten graniczny odcinek długości 168,7 km jest klasyfikowany centralnie z wykorzystaniem badań WIOŚ Kielce prowadzonych w ppk Opatowiec, Nowy Korczyn i Szczucin.
Jakość wód Wisły we wszystkich badanych przekrojach pomiarowych nie odpowiada normatywom żadnej z klas czystości ze względu na utrzymujące się przekroczenia stężeń zasolenia, biogenów i miana Coli. Zanieczyszczenia te występują już w pierwszym na terenie województwa świętokrzyskiego przekroju pomiarowo-kontrolnym Opatowiec i pochodzą z południowych regionów Polski.
